Ellipse

Betere examens met het juiste toetssysteem

Betere examens met het juiste toetssysteem

Bij iedere examenafname is het van belang dat de kandidaat zich goed kan concentreren en niet wordt afgeleid. Kortom, een examen maken onder optimale condities. Afleiding, in welke vorm dan ook, kan namelijk tot cognitieve belasting leiden en dat is niet bevorderlijk voor de prestaties tijdens het examen.   

Digitale toetsafname

Een goed digitaal toetssysteem helpt kandidaten bij hun concentratie door gemak en overzicht. Een kandidaat kan zich daardoor volledig richten op de hoofdzaak: een goed resultaat behalen. Daarnaast heeft een digitale toetsafname enorme voordelen voor mensen met dyslexie of slechtziendheid waardoor iedereen gelijke kansen heeft. Lees ook meer: hoe kies je de juiste toetssoftware.

Praktische voordelen

Als het gaat om gemak en overzicht, met het doel een optimaal resultaat te behalen, biedt een toetssysteem een aantal praktische voordelen:

  • Je ‘bladert’ gemakkelijk door het examen.
  • Je kunt in één oogopslag zien welke vragen nog onbeantwoord zijn waardoor je niet per ongeluk een vraag overslaat.
  • De lay-out is zeer overzichtelijk: één vraag tegelijk op het scherm.
  • Je kunt automatische spellingcontrole gebruiken.
  • Belangrijke tekstgedeeltes kun je met een kleur markeren middels de markeerfunctie.
  • Het toetssysteem biedt verschillende praktische hulpmiddelen, zoals een rekenmachine, een klok (kun je aan-of uitzetten) en een digitaal kladblok.
  • Uitgebreide toetssystemen bieden extra mogelijkheden voor een examen op maat. Denk bijvoorbeeld aan een groter lettertype, de kleur van het scherm die naar wens van de gebruiker kan worden aangepast of zelfs de opmaak (horizontale of verticale presentatie van de vraag).
  • Een goed toetssysteem is heel geschikt voor afname bij verschillende doelgroepen, zoals blinden en slechtzienden of mensen met dyslexie. Zo’n systeem biedt bijvoorbeeld de mogelijkheid om een heel examen te ‘verklanken’. Dit betekent dat het examen wordt voorgelezen in een gewenst tempo. Daarnaast kan automatisch extra tijd toegekend worden.

Valide examinering

Zijn deze praktische voordelen alleen handig of dienen ze daadwerkelijk de examinering? Een goede toets meet immers wat deze beoogt te meten (validiteit). Het gebruik van een digitaal toetssysteem verkleint de kans dat je iets anders meet dan bedoeld. Dit heeft zeer gerichte toetsen tot gevolg. Met een digitaal toetssysteem loop je dus minder risico zaken te meten die niet direct onderdeel uitmaken van de toets, maar die mogelijk wel de prestaties van de kandidaat beïnvloeden.

Bijkomende vaardigheden van invloed op het toetsresultaat

Een aantal vaardigheden die over het algemeen geen onderdeel uitmaken van het examen kunnen wel de prestaties van kandidaten beïnvloeden. Dit wil je uiteraard tot een minimum beperken. Het juiste toetssysteem biedt hierbij uitkomst. Enkele voorbeelden:

1. Overzicht houden en time management

Stel je werkt met een papieren examenversie, dan kan het moeite kosten om door het examen te bladeren en papieren op volgorde te houden. Een toetssysteem presenteert het examen echter op een overzichtelijke manier en geeft tegelijkertijd inzicht in het aantal onbeantwoorde vragen in relatie tot de beschikbare tijd.

2. Accuraat werken

Het kan met papieren examens gebeuren dat je per ongeluk het juiste antwoord bij de verkeerde vraag zet of onbedoeld vragen overslaat. Hoe mooi is het als het toetssysteem voorkomt dat je deze fouten maakt? Ook is het zelfs niet ondenkbaar dat een slordig handschrift de beoordeling door de beoordelaar negatief kan beïnvloeden. Ook hier heb je geen last meer van bij het gebruik van een toetssysteem.

3. Lees- en taalvaardigheid

Als je moeite hebt met lezen, ben je bij theorietoetsing over het algemeen in het nadeel. Om dat nadeel te verzachten is het laten voorlezen (verklanking) van het examen een interessante optie. Digitale toetssystemen bieden over het algemeen de mogelijkheid om examens te verklanken. De concentratie neemt daarbij toe, in vergelijking met zelf lezen of het laten voorlezen door een ander persoon. Als je moeite hebt met spellen, biedt de ingebouwde spellingcontrole uitkomst. Bovendien is het beoordelen van het gemaakte werk dan vaak ook makkelijker en dus betrouwbaarder. Voor dergelijke faciliteiten is een dyslexieverklaring over het algemeen wel verplicht.

4. Gezichtsvermogen

Slechtziendheid kan een belemmering zijn bij toetsing. Ook in dit geval biedt verklanking een uitkomst. Soms is het echter voldoende om een groter lettertype in te stellen of een alternatieve kleurcombinatie van het scherm te kiezen. De doelgroep die profijt heeft van een groter lettertype kan overigens groter zijn dan je in eerste instantie denkt. Als je geen computer- of leesbril bij je hebt, maar die wel nodig hebt, kan dat zo hinderlijk zijn dat dit je resultaten negatief beïnvloed. De mogelijkheden van een digitaal toetssysteem bieden dan absoluut uitkomst. Dit komt de beleving van de validiteit weer ten goede: eventuele slechte resultaten komen niet door het vergeten van je lees- of computerbril.

Conclusie

Een digitaal toetssysteem draagt bij aan een optimale examenafname en een valide examinering met gelijke kansen voor iedereen. De invloed van vaardigheden die geen onderwerp zijn van de toets, maar wel een negatief effect op het resultaat kunnen hebben, kun je met een (uitgebreid) toetssysteem tot een minimum beperken. Kortom: een goed toetssysteem maakt examinering beter.